Prędkość a ryzyko wypadków
Jazda z nadmierną prędkością zwiększa trudność zadań, jakie stoją przed kierowcą podczas prowadzenia pojazdu. Kierowca ma mniej czasu, aby prawidłowo rozpoznać, ocenić i zareagować na sytuację drogową, droga hamowania pojazdu wydłuża się, zwiększa się prawdopodobieństwo utraty kontroli kierowcy nad pojazdem, wreszcie inni użytkownicy dróg mają mniej czasu, aby uniknąć wypadku. Wysoka prędkość jazdy wzmacnia także negatywne skutki innych ryzykownych zachowań kierowcy (np. zbyt bliskiej jazdy za innym pojazdem, jazdy po spożyciu alkoholu i/lub innych substancji psychoaktywnych, jazdy w stanie zmęczenia, czy rozmowy przez telefon komórkowy podczas prowadzenia pojazdu).
Najpopularniejszym modelem opisującym zależności pomiędzy zmianą w średniej prędkości ruchu a zmianą w liczbie wypadków, ofiar śmiertelnych i rannych jest tzw. „Power Model” opracowany w latach osiemdziesiątych przez szwedzkiego naukowca Gorana Nilssona ze szwedzkiego instytutu VTI. Zgodnie z tym modelem związek między prędkością a wskaźnikiem wypadków drogowych nie ma charakteru liniowego, ale wykładniczy. 1% zmiana w średniej rzeczywistej prędkości jazdy (przy założeniu, że wszystkie inne czynniki pozostają bez zmian) prowadzi do 4% wzrostu wskaźnika wypadków śmiertelnych, 3% wzrostu wskaźnika ciężkości wypadków oraz 2% wzrostu liczby wypadków drogowych. Zależności te były weryfikowane w wielu badaniach. M.in. wykazano, że siła związku między prędkością a prawdopodobieństwem wypadku drogowego może być modyfikowana przez środowisko drogowe. W obszarach miejskich (dopuszczalne ograniczenie prędkości 50 km/h) związek między prędkością a ryzykiem wypadku jest najsilniejszy (wzrost średniej rzeczywistej prędkości jazdy o 1 km/h powoduje wzrost liczby wypadków o 4%), a na drogach poza obszarami zabudowanymi (limit prędkości 120 km/h) w analogicznej sytuacji wzrost liczby wypadków wynosi jedynie 2%. European Transport Safety Council (ETSC) szacuje w związku z tym, że obniżenie średniej rzeczywistej prędkości przez każdego kierowcę w Europie doprowadziłoby do redukcji liczby ofiar śmiertelnych o 2200 osób w skali roku (1100 ofiar śmiertelnych mniej na ulicach w miastach, 1000 – na drogach poza obszarami miejskimi i 100 – na autostradach).
Istnienie związku między prędkością z ryzykiem wypadku jest powszechnie akceptowane przez ekspertów bezpieczeństwa ruchu drogowego. Nie udało się natomiast potwierdzić hipotezy sformułowanej w latach sześćdziesiątych przez amerykańskiego naukowca Davida Salomona, że jazda z prędkością niższą od średniej zwiększa ryzyko wypadku.
