Skala problemu
Jazda z nadmierną prędkością jest jednym z najczęstszych wykroczeń w ruchu drogowym. Na podstawie danych zbieranych w krajach, które monitorują prędkości na drogach, ETSC szacuje, że w Europie od 40 do 50% kierowców prowadzi pojazd z prędkością wyższą od dopuszczalnej. 10-20% z nich przekracza dopuszczalne ograniczenie o 10 i więcej km/h.
Ograniczenia prędkości najczęściej łamane są w miastach (80%), a następnie na drogach zlokalizowanych poza terenem zabudowanym (70%) i na autostradach (30%). Interesujące jest to, że dane z pomiarów zachowań kierowców często są sprzeczne z wynikami badań opinii społecznych, podczas których kierowcy najczęściej przyznają się do nieprzestrzegania ograniczeń prędkości na autostradach, następnie na drogach poza obszarem zabudowanym i na końcu w mieście.
Wyniki badań wskazują, że w ostatnich latach w wielu krajach Europy średnie prędkości jazdy uległy obniżeniu. Te pozytywne zmiany łączone są z upowszechnieniem automatycznego systemu kontroli prędkości z większym różnicowaniem kar (m.in. z wprowadzeniem w wielu krajach systemu punktów karnych) i z podniesieniem wysokości kar za jazdę z nadmierną prędkością.
W ostatnio przeprowadzonych badania Sekretariatu KR BRD (2013) wykazano, że do ograniczeń prędkości w Polsce nie stosuje się 64% ogółu kierowców. Podstawowe informacje z tego badania zamieszczono w poniższej tabeli.
| Droga | Dopuszczalna prędkość | Średnia prędkość | % kierowców przekraczających ograniczenie |
|---|---|---|---|
| Drogi ekspresowe | 120 km/h | 111 km/h | 55% (17%) |
| Drogi zamiejskie: - Krajowe - Wojewódzkie - Powiatowe |
90 km/h | 94 km/h 84 km/h 80 km/h |
72% (23%) 48% (12%) 39% (8%) |
| Drogi w obszarze zabudowanym: - Dwujezdniowe ulice w miastach - Przejścia dróg krajowych przez miasta i wsie |
50 km/h w dzień 60 km/h w nocy |
59 km/h - 64 km/h1 60 km/h - 67 km/h |
78% (14%2) – 84% (22%) 80% (23%) – 87% (33%) |
1 – druga wartość dotyczy nocy
2 – procent w nawiasach dotyczy kierowców, którzy przekroczyli dopuszczalny limit prędkości o 20 i więcej km/h
W porównaniu z wynikami badań prędkości z lat 2002–2008 nie stwierdzono, aby rzeczywista prędkość jazdy w Polsce obniżyła się, nie zmniejszyła się także liczba kierowców łamiących ograniczenia prędkości.
