Zagrożenie osób starszych w ruchu drogowym
W roku 2015 ofiary śmiertelne w grupie osób 65+ stanowiły 26% wszystkich ofiar śmiertelnych wypadków drogowych w 24 krajach Unii Europejskiej. Oznacza to, że co czwarta osoba, która poniosła śmierć w wyniku wypadku drogowego była seniorem.
W roku 2017 w Polsce wskaźnik zabitych w wypadkach drogowych, w grupie 65+, na 1 mln populacji wynosił niemal 100 osób, znacznie przewyższając ten wskaźnik dla całej populacji.
Źródło: POBR
Powyższy wykres ukazuje wyraźną dysproporcję między spadkiem liczby wszystkich ofiar wypadków drogowych w Polsce a spadkiem liczby ofiar śmiertelnych w grupie 65+. O ile w okresie 2001-2017 niemal o połowę spadła ogólna liczba zabitych (49%) na naszych drogach, o tyle w grupie 65+ spadek ten był znacznie mniej zauważalny. We wspomnianym okresie liczba seniorów, którzy zginęli w wypadkach drogowych zmalała tylko o 1/4 (26%).
Źródło: Baza danych CARE (opublikowane maj 2017 r.) i
EUROSTAT
Powyższy wykres pokazuje, że w większości krajów europejskich liczba zabitych na 1 mln mieszkańców (wskaźnik zagrożenia) w grupie 65+ był i jest znacząco wyższy od podobnego wskaźnika dla całej populacji.
Ryzyko poniesienia śmierci w wypadku drogowym przez osoby starsze w Unii Europejskiej jest niemal 1,5 razy wyższe niż dla całej populacji. W szczególny sposób starsi uczestnicy ruchu drogowego są narażeni na ryzyko śmierci na drogach w terenie zabudowanym.
W roku 2015 w Unii Europejskiej niemal 1/3 osób starszych, które zginęły w wypadkach drogowych stanowili piesi (37%), podczas gdy kierowcy samochodów osobowych stanowili nieco więcej niż 1/4 starszych ofiar śmiertelnych (28%).
Źródło: Baza danych CARE (dane opublikowane maj 2017 r.)
Źródło: POBR
Z porównania danych na obu powyższych wykresach wynika, że Polska nie odbiega od średniej europejskiej, jeśli chodzi o śmiertelne ofiary wśród rowerzystów i pasażerów samochodów w wieku 65+. W oczy rzuca się natomiast duża dysproporcja, jeśli chodzi o zabitych pieszych. W Polsce w tej grupie wiekowej piesi stanowią aż połowę wszystkich ofiar wypadków drogowych (50%), podczas gdy w całej Unii Europejskiej stanowią oni ok. 1/3 wszystkich ofiar śmiertelnych (37%). Gdy porównamy ze sobą zabitych kierowców samochodów, dostrzeżemy, że w Polsce stanowią oni mniej niż 1/5 wszystkich ofiar śmiertelnych wśród wszystkich grup uczestników ruchu drogowego (18%), podczas gdy w całej Unii stanowią ponad 1/4 wszystkich ofiar (28%).
Do najczęstszych obrażeń, jakie ponoszą w wypadkach starsi uczestnicy ruchu drogowego, należą złamania. Stanowią one 42% wszystkich urazów osób z tej grupy wiekowej poddanych hospitalizacji. Zjawisko to wynika z faktu, iż układ kostny osób starszych jest mniej wytrzymały na urazy niż u osób młodszych.
W wypadkach drogowych z udziałem osób starszych giną przede wszystkim mężczyźni. Stanowią oni niemal 2/3 wszystkich ofiar (64%) wypadków na drogach Unii w tej grupie wiekowej. Ryzyko śmierci w wypadku drogowym jest dla starszych mężczyzn ponad dwukrotnie wyższe niż dla starszych kobiet. W Polsce różnica między starszymi mężczyznami i kobietami zabitymi w wypadkach drogowych jest mniejsza niż w całej Unii Europejskiej.
Źródło: Baza danych CARE (opublikowane maj 2017 r.) oraz POBR
Sytuacje wysokiego ryzyka
Starsi kierowcy częściej niż pozostali uczestniczą w pewnych rodzajach kolizji i wypadków drogowych mających związek ze zmianami zachodzącymi w ich organizmie.
Najbardziej typowym niebezpiecznym miejscem dla starszego kierowcy jest skrzyżowanie. Trudność stanowi określenie kto ma pierwszeństwo przejazdu w danej sytuacji. Chodzi tu szczególnie o skrzyżowania o nietypowych kształtach np. ronda, w kształcie litery Y.
Do sytuacji wysokiego ryzyka dla starszych kierowców należy zaliczyć również:
• włączanie się do ruchu, wjazdy i zjazdy z drogi,
• zachowanie bezpiecznego odstępu,
• utrzymanie prędkości i pozycji na pasie ruchu,
• skręcanie (zwłaszcza w lewo),
• cofanie, parkowanie.